Profilaktyka to styl życia opierający się w głównej mierze na Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, u której podstawy leży systematyczny ruch i komponowanie diety w dużej mierze na bazie warzyw i owoców, następnie pełnoziarnistych produktów zbożowych, a w dalszej kolejności na nabiale, rybach, mięsie i niewielkiej ilości dobrej jakości tłuszczów. Należy pamiętać o regularnym nawadnianiu organizmu, najlepiej wodą i naparami ziołowymi, unikając cukru, nadmiaru soli, a także kawy, alkoholu i innych używek. Posiłki, które spożywamy, powinny nas odżywiać, dostarczać wartościowych składników, które nie będą powodować stanów zapalnych w organizmie.
1. Tłuste ryby morskie (halibut, łosoś, śledź, makrela, sardynka, tuńczyk)
2. Oleje (rzepakowy, z orzechów włoskich, z dzikiej róży)
3. Nasiona lnu, orzechy włoskie
4. Tran
1. Porzeczki, truskawki, agrest, pomarańcze, cytryny, kiwi
2. Kalafior, kapusta, natka pietruszki, czerwona papryka
1. Świeże owoce (w tym ciemne winogrona, czerwone pomarańcze, kaki, wiśnie, truskawki, owoce leśne, jabłka, fioletowe śliwki)
2. Czekolada gorzka
3. Zioła, przyprawy (kurkuma, chili i ostra papryka)
4. Orzechy, nasiona
5. Nasiona roślin strączkowych
6. Oleje roślinne zimno tłoczone
7. Warzywa (w tym szparagi, kapary, czerwona kapusta, cebula, czosnek, sałaty, bakłażany, radicchio)
8. Zielona i czarna herbata
9. Wino czerwone (pacjenci w remisji mogą od czasu do czasu wypić lampkę wina)
Komponując posiłki, należy pamiętać, aby były lekkostrawne i zawierały takie składniki jak:
• Chleb pszenny
• Kasze drobnoziarniste, ryż biały
• Makarony drobne z pszennej mąki
• Płatki owsiane ugotowane, często zmiksowane
• Chude mięsa i wędliny (najlepiej drób, królik – przygotowane w domu), pulpety, mięso miękkie. Mięso warto łączyć ze szpinakiem, a warzywa z produktami bogatymi w witaminę C (np. natka pietruszki, papryka)
• Sery chude z mleka pasteryzowanego, jogurt naturalny, mleko o zawartości tłuszczu 1,5-2%
• Jaja
• Orzechy i nasiona po zmieleniu
• Ryby chude
• Warzywa i owoce po obróbce termicznej
• Łagodne przyprawy i zioła: bazylia, koperek, natka pietruszki, tymianek, kurkuma…
• Niewielkie ilości cukru są dopuszczalne jako dodatek do potraw, ale można zastosować również ksylitol (może powodować biegunki) lub erytrol, miód.
• Warto, aby niektóre przepisy były bez laktozy (mleko, jogurt bez laktozy, napoje roślinne) oraz glutenu (mąka owsiana, ryżowa, gryczana i inne)
• Każdy przepis powinien zawierać źródło białka (mięso, ryby, jaja, nabiał, orzechy i nasiona, nasiona roślin strączkowych, ale tylko zmiksowane i w niewielkiej ilości)
• Nie należy spożywać żywności silnie przetworzonej, fast food, produktów zawierające cukry proste, przypraw ostrych, produktów które pacjent nie toleruje, tłustych potraw
• Należy dopasować konsystencję do powikłań powstałych w wyniku chemioterapii (płynna, półpłynna, papkowata, stała)
Podczas całego procesu leczenia, a czasami nawet po zakończeniu wolno spożywać grejpfrutów oraz granatów.
Jeśli występują np. biegunki, należy stosować jasną mąkę pszenną, ryżową (z białego ryżu), biały ryż, płatki ryżowe, kisiele, płatki owsiane błyskawiczne, mąkę ziemniaczaną, ziemniaki, marchew, dynia, cukinia, kabaczki, czarne jagody, niedojrzałe banany, jaj na twardo, galarety, napar z czarnych jagód, kakao na wodzie, kleik z siemienia lnianego odtłuszczonego. Jeśli występują zaparcia pomoże owsianka z dodatkiem otrąb pszennych, koktajle, śliwki, gruszki, pieczone jabłka, dojrzałe banany, kompot ze śliwek, soki z gruszek i śliwek, ryż brązowy albo dziki, kasze gruboziarniste, makarony razowe ugotowane al dente, surówki, sałatki
Zdarza się, że niektóre osoby ze względu na skutki uboczne chemioterapii również podczas rekonwalescencji mają problemy żołądkowo-jelitowe. W tej sytuacji małymi krokami należy rozszerzać dietę, zaczynając od tolerowanych produktów spożywczych i powiększając ich listę w miarę regeneracji organizmu, która sprzyja nabieraniu tolerancji na inne produkty.
Jeżeli dobrze się czujemy to wykorzystujemy przepisy ustalone dla diety profilaktycznej, a w sytuacji, gdy samopoczucie się pogarsza, należy korzystać z przepisów ustalonych dla osób podczas leczenia.
